Progesteron, een oud hormoon met nieuwe doelen
Avondlezing door dr. Jan Kelder, georganiseerd door de Bossche Chemische Kring. De lezing wordt om 19.45 uur voorafgegaan door de Jaarvergadering / Ledenvergadering.
Samenvatting
Het zwangerschap handhavend hormoon progesteron vervult veel meer functies dan aanvankelijk gedacht. Contraceptie is de bekendste toepassing van synthetische progestativa vanaf eind vijftiger jaren.
Organon uit Oss heeft daarin actieve bijdragen geleverd bij de ontwikkeling van “de pil”. De werking verloopt via de klassieke nucleaire progesteron receptoren die tot de celkern doordringen en binden aan DNA om tot transcriptie te komen.
In 2003 zijn andere progesteron receptoren ontdekt die membraan gebonden zijn en progesteron gelegenheid geven om nog veel meer eigenschappen te ontplooien. In tegenstelling tot de klassieke nucleaire progesteron receptoren (nPR’s) die een trage respons geven, reageren de membraan gebonden receptoren razend snel op de aanwezigheid van progesteron.
De structuur en werking van deze membraan gebonden progesteron receptoren (mPR’s) raken steeds meer bekend door recente ontdekkingen en bewijzen, die een einde hebben gemaakt aan een aantal controverses in de literatuur.
Tijdens de lezing zullen de belangrijkste conclusies worden behandeld.
Een stof uit de Organon koker – Org OD 02-0 – werd ontdekt als een selectieve verbinding die sterk bindt aan de mPR’s en niet tot actie komt aan de nPR’s. Deze modelstof wordt nu wereldwijd gebruikt in diverse laboratoria voor het testen op mogelijke toepassingen waaraan niet eerder was gedacht. Therapeutische doelen waaraan nu gewerkt of gedacht wordt zijn o.a. longkanker behandeling, symptoombestrijding van parkinson, apneu, en preventie van atherosclerose.
CV
Jan Kelder studeerde fysisch-organische chemie aan de Universiteit van Amsterdam en promoveerde daar op een fotochemisch onderzoek.
Daarna trad hij eind 1974 in dienst van het farmaceutisch bedrijf Organon in Oss om daar research te doen aan structuur-werkings relaties (QSAR) en bedreef later computationele chemie aan moleculen en eiwitreceptoren. Hij werkte met deze disciplines mee aan vele research projecten binnen Organon.
Vanaf 2003 raakte hij betrokken bij het structuur- en werkings onderzoek van membraangebonden progesteron receptoren, die op het Marine Science Institute van de Universiteit van Texas toen net waren ontdekt bij vissen en ook aangetoond in humane cellijnen.
Ook na prepensionering in 2006 werd de samenwerking met de onderzoeksgroep in de USA voortgezet wat recent heeft geleid tot een aantal publicaties.
Introducé(e)s zijn van harte welkom.
Graag vooraf bericht als u verwacht te komen.
Stuur daartoe een mail naar secretaris@beceka.info.
Meer informatie over deze en andere lezingen is te vinden op www.b-c-k.nl.
